Masadya, may paghangkat, may problema, kag ginatakos ang iya pasensiya sa pagbulig nga matuman ang handum sang kumonidad nga maka angkon sang isa ka river wall protection nga proyekto. Ini ang pag laragway ni Diana Colas sang iya inagihan bilang isa ka community volunteer sa Barangay Calacabian, Libacao, Aklan.
Si Titser Diana isa ka manunudlo sa Calacabian Elementary School. Ang Barangay Calacabian gin separar sang isa ka suba nga kabahin sang Aklan River sa poblasyon sang Libacao. Halin sa poblasyon, kinahanglan magsakay sa isa ka balsa agud makalab-ot sa barangay. Siya nangin community volunteer sang Barangay Calacabian halin sang 2014 hasta sa ginasulat ini nga istorya. Ang iya pag boluntir nagsugod sang ginpatuman ang KALAHI-CIDSS sa Libacao kon sa diin ini ginpundohan sang grant gikan sa Millennium Challenge Corporation.
Si Titser Diana, ang Bids and Awards Committee (BAC) chairperson sang Barangay Calacabian. Bisan pa siya taga poblasyon, ginpili niya nga mag boluntir sa nasambit nga barangay agod makabulig sa mga bumulotho kag bug-os nga kumonidad sang Calacabian.
Masadya kon mag meeting. Maka simpon siya sa nagakalain-lain nga mga tawo sa kumonidad. Halin sa kapareho niya nga community volunteers kag opisyales sang barangay. Masinadyahon siya nga makabulig sa mga boluntir sang barangay agod maduso ang river wall nga proyekto agod mapunggan ang tubig halin sa suba nga naga pamudmod sang duta sing inanay malapit sa bulothoan. Sa masami, kon recess ukon vacant ni Titser Diana, siya nagapadulong sa opisina sang KALAHI-CIDSS sa banwa kag pirmahan ang mga kinahanglanon nga papeles sa pag proseso sang proyekto.
Kon madamo ang mga papeles, iya ini ginadala sa ila puloy-an kag hikoton ang mga ini sa gabi. Ini ang iya pamaagi agod tayuyon nga mapatuman ang proyekto. Kon sa iya pamilya, wala sang sablag ang iya hilikuton bilang isa ka boluntir. Iya matunga sang nagakadapat ang iya tion sa pamilya, bulothoan kag kumonidad. Indi kaangay kay Titser Diana nga wala sang naga pugong sa pag serbisyo sa kumonidad, ini kabaliskadan naman sa mga pareho niya nga mga boluntir sa Barangay Calacabian.
PAGHANGKAT, PROBLEMA KAG SOLUSYON
May paghangkat ang mangin isa ka boluntir ilabi na kay wala sang ginabaton nga kantidad ukon sweldo ang mga ini gikan sa Programa. Ang pangitan-an sang mga kababanyin-an nangin isyu kon paano mapadayon ang ila pagbulig agod mapatigayon ang proyekto sang barangay. Ang pagbulig kag masami nga pagtiner sa project site sang mga iloy nga boluntir nangin rason sang indi pag intindihanay sang mga mag-asawa.
Ang mga asawa gina away sang ila mga bangud sila naga balik-balik sa project site bisan wala ginakuha nga sweldo.
Si Titser Diana nagpangita sang pamaagi nga ini nga mga isyu mahatagan solusyon kag matuldokan na kag indi ini maka apekto sa pagpatuman sang proyekto. Iya ginpahulam sang magamay nga kapital ang mga iloy nga boluntir sang KALAHI-CIDSS sa paghimo sang isa ka sari-sari store malapit sa project site. Kag sila naga pautang sa mga trabahador kag sukton lang kon adlaw na sang pa sweldo. Bisan nagaka gastohan si Titser Diana, daku naman ang iya kalipay sa iya tagipuso-on. Bangud ang proyekto ginapadalagan sang kumonidad, may mga beses man nga ga ka atrasar ang sweldo sang mga trabahador. Mahulat sila tubtob ang nagakaigo nga mga papeles ma pirmahan antes mahatag ang ila mga sweldo. Si Titser Diana kag ang iya mga kaupod nagpatuman sang ensakto nga proseso ilabi na gid kon nahanungod sa kwarta. Nagakaigo nga proseso ang sundon sa disbursement agod malikawan ang problema.
Si Titser Diana ukon sin-o man ang may sobra nga kwarta naga pahulam sa mga kaupod nila nga nagakinahanglan. Indi lang ang bayanihan ang nag-usbong bangud sa pagpatindog sang proyekto kundi ang pag-ulikid sa ila isigkatawo. Magluwas sa pinansiyal nga aspeto, may gatuhaw man nga indi pag intindihanay sa kumonidad, boluntirs kag mga opisyales sang barangay. Ginapangitaan ini ni Titser Diana sang tanan nga pamaagi agod indi maka apekto sa pagpatuman sang proyekto. Ang mga hiligut-anon gina istoryahan sa mga paghinun-anon sa barangay kon sa diin tanan ginapamati-an.
Isa sa mga paghangkat nga nagdulot sang madalom sa isip ni Titser Diana amo sang ila nahibaloan nga ang contractor wala sang nagakaigo nga mga kagamitan sa pag obra sang isa ka daku nga proyekto katulad sang riverwall sa Barangay Calacabian. Ang nagdaug nga contractor naakig kag nag palamula sang gin-usisa sang kumonidad kon may naga kaigo siya nga mga gamit ukon makinarya sa pag-obra sang proyekto. Kag sila ginhambalan nga pwede siya mag arkila sang mga makinaryas katulad sang backhoe kay ini nga mga bulohaton kinaandan na nga ginaobra sang mga contractor. Paagi sa isa ka pagsinapol sa barangay, ini nga pagkabalaka sang mga boluntir kag kumonidad nahatagan sang kasanagan sang mismo ang contractor ang nagpasiguro nga iya tumanon kag ihatag ang makinaryas sa tion nga ini kinahanglanon na. Ang tanan nga desisyon nahanungod sa proyekto nagakinahanglan sang pagbuyloganay sang kumonidad.
MALAWIG NGA PASENSIYA
Si Titser Diana may masangkad nga paino-ino kag mapasensiyahanon nga klase sang tawo. Apang siya gintilawan man sang siya nag boluntir sa KALAHI-CIDSS. Sa pagtubang sa nagakalain-lain nga mga indibidwal, boluntirs, laborers, suppliers kag iban pa nga mga tawo naga kinahanglan sang masangkad nga pag-intindi. Nagakalain-lain nga sitwasyon, naga kinahanglan sang pag-intindi ilabi na kon mainit ang mga diskusyon. Si Titser Diana madamo sang natun-an sa KALAHI-CIDSS bangud sang iya pag-atubang sa mga magkatuhay-tuhay nga mga indibidwal. Mga tinun-an sa kabuhi nga wala niya nakuha sa sulod sang bulothoan kundi paagi sa pagpasakop sa Programa.
KATUMANAN SANG HANDUM
Ang river wall nga proyekto nahuman sa pagbuyloganay sang mga pumoluyo, boluntir, barangay kag lokal nga gobyerno sang Libacao sang 2015. Ang tanan nga pag pang duha-duha napanas sang natapos ang masobra sa PHP4 milyon nga river wall project. Ang river wall naga serbe nga pamakod sang Barangay Calacabian sa tubig nga halin sa Aklan River. Ang dugang nga pag-usmod sang duta malapit sa Calacabian Elementary School nauntat. Ang mga pumoluyo nagapasalamat sa proyekto kag ang ila kahangawa sa kada magtaas ang tubig sa suba kag nagakaon sang bahin nga malapit sa bulothoan nasabat paagi sa river wall protection project. Ang river wall, mataas kag ginbutangan sang isa ka hagdanan nga naga serbe alagyan sang mga pumoluyo sa pagkadto sa barangay. Ang proyekto nangin isa man ka lugar nga ang mga pumoluyo makaliwaliwa malapit sa suba.