Masobra na sa 12 anyos ang nagligad, may isa ka pumuloyo sang Barangay Mecedes, Madalag, Aklan nga nagsulat sang isa ka komposo kag nangin palaagyan agod mapatindog ang isa ka hanging footbridge. Karon ang imprastruktura, naga serbe nga iya inspirasyon sa pagpadayon sa pag bolunter sa barangay.
Si Ma. Luz Donato kag ang iya komposo amo ang sa likod sa nagatindog nga hanging footbridge sa Barangay Mercedes, isa ka naligwin nga baryo sa Madalag. Madamo sa mga pumoluyo kag mga ulihing tubo ang wala sang ihibalo kon paano nahuman ini nga proyekto. Paagi sa iya komposo, ila napalab-ot sa gobyerno ang imprastruktura nga kinahanglanon sa barangay sang ginpatuman ang KALAHI-CIDSS sa banwa sang Madalag sang 2011. Ang mga proyekto sa banwa sang Madalag ginpundohan paagi sa grant gikan sa Millennium Challenge Corporation (MCC). Ang implementasyon ginpatuman sang Millennium Challenge Account Philippines (MCA-P).
“Kun inyo kami buligan, do among kalisod maga hagan-hagan, oras it tagbaeaha, malisod gid ro suba, may amon nga mga igmanghod nga manug-onga, may naga duty man nga midwife sa barangay namon, indi man makatabok kun tubi hay madaeom.” (If you are going to help us, it will alleviate our sufferings, in times of flood, [crossing the river] is difficult. There are women who are about to give birth. There is a midwife on duty in our village but could not cross because the water is deep.”)
Oras it tagbaeha, masurog gid rong suba, ro among eskwela naga kabaeaka, bangud sa andang exam absent eoman sanda, indi makatabuk sa suba it Dit-ana.” (When flood comes, the current is so strong, our students are worried because they are absent again during their examination. They could not cross the Dit-ana River.”)
Kon kapobrehon, indi gid kami paulihi, bangud owa kami it kaeanasan nga sarang namon produktuhan, gasalig na lang sa bukid nga amon ginahuguran, nakahambae ako sa akong sarili, buhi man kunta pero ugaling niwang.” (If poverty is being talked about, we are not behind, because we don’t have riceland where we can have produce, we only rely on products from the mountain. I told myself I am alive yet thin.”) Paagi sa iya komposo, ang 24 pa ka mga barangay sa Madalag naghisugot paagi sa Municipal Inter-Barangay Forum nga mangin priyoridad ang pagpatindog sang hanging footbridge sa Barangay Mercedes.
Ang iya komposo nangin rason man nga siya nakalakat sa Manila kon sa diin iya liwat ginkanta ang iya komposo sang ginlunsar ang Gender Tool Kit and Compendium of Stories sa KALAHI-CIDSS, NPMO Office sa Quezon City sang Marso 16,2013. Ini nga okasyon nangin makahulogan kay Ma. Luz bangud siya nag pasundayag sang iya komposo. Indi man natawo bilang isa ka manug amba ukon manunolat, apang iya napabutyag sang klaro ang kinahanglanon sang Barangay Mercedes. Ang pagtilipon naghatag man sa iya sang pribilihiyo nga makasakay sa eroplano kag makita ang ginatawag nga Manila.
MAGA SERBE SA GIHAPON
Si Ma. Luz, 60 nag panaad nga siya maga serbe gihapon bilang isa ka boluntir sang KALAHI-CIDSS. Sa subong nga tuig 2022, siya ang chairperson sang Barangay Development Council-Technical Working Group. Sang una, ang lider ginatawag nga Barangay Sub-Project Committee chair person. Malipayon siya nga naga serbe bisan wala sang sweldo nga ginabaton sa barangay, munisipyo ukon sa KALAHI-CIDSS man. Bisan siya wala sang responsibilidad sa konseho sang barangay, magapadayon si Ma. Luz sa gihapon sa pagbulig sa ila na baryo. Ang kalayuon sang Barangay Mercedes indi nangin upang agod indi si Ma. Luz makatambong sa mga hilikuton sang KALAHI-CIDSS sa banwa. Iya gihapon ginahandum nga ang gobyerno padayon nga magbulig sa ila barangay agod mapauswag ang pagpangabuhi sang mga tawo sa Barangay Mercedes.
PUMULOYO NAGA BENEPISYO
Si Ma. Luz malipayon nga sa malawig na nga mga tinuig, padayon nga naga benepisyo ang mga pumuluyo sa hanging footbridge ilabi na gid ang mga kabataan. Sa tion kon mabaskog ang ulan kag may baha sa suba, maka eskwela pa sa gihapon ang mga kabataan. Ang mga pumoluyo hilway nga makatabok kag indi na manaog pa sa spillway. Ang kumonidad nagahimo sang paagi agod nga indi maguba ang hanging footbridge. Isa sini ang pag dumili gihapon sa pagpalabay sang mga habal-habal sa sini nga imprastraktura.